Umowa o pracę
Umowa o pracę jest jedną z najbardziej rozpowszechnionych form nawiązywania stosunku pracy. Jest to czynność prawna. Jej stronami są pracodawca i pracownik. Podpisując umowę o pracę, pracownik zobowiązuje się do tego, że będzie na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem świadczył pracę w określonym czasie i miejscu, zaś pracodawca zostaje zobligowany do wypłacania pracownikowi wynagrodzenia o ustalonej wysokości.
Rodzaje umów o pracę
Umowy o pracę można podzielić na terminowe i bezterminowe. Umowy bezterminowe to te zawierane na czas nieokreślony, natomiast w zakresie umów terminowych wyróżnia się następujące rodzaje:
– umowy na czas określony,
– umowy na okres próbny,
– umowy na czas wykonania określonej pracy,
– umowy na zastępstwo.
Kształtowanie umowy o pracę
W zakresie formułowania umów o pracę znajduje zastosowanie zasada swobodnego kształtowania umów, niemniej jednak powinny one spełniać pewne wymogi formalne – w tej materii znajdują zaś zastosowanie przepisy kodeksu pracy. W umowie należy zatem umieścić odpowiednie elementy, pamiętając jednocześnie o tym, że istnieją zakazane klauzule, których zamieszczać w niej nie wolno. Umowa musi ponadto pozostawać w zgodności z układem zbiorowym pracy, regulaminem wynagradzania i wewnętrznym regulaminem w danym zakładzie pracy. Nie może również naruszać zasad współżycia społecznego.
Przed podpisaniem umowy o pracę pracodawca wysyła pracownika na badania lekarskie, celem których jest uzyskanie gwarancji, że osoba ta nadaje się do wykonywania określonej pracy, a stan zdrowia nie stoi temu na przeszkodzie.
Rozwiązanie umowy o pracę
Umowa o pracę może zostać rozwiązana zarówno przez pracownika, jak i przez pracodawcę. Wyszczególnia się następujące tryby rozwiązania umowy:
– za wypowiedzeniem,
– bez wypowiedzenia,
– za porozumieniem stron,
– w momencie wykonania przez pracownika określonego zadania (dotyczy umów zawieranych na czas wykonania określonej pracy),
– w momencie powrotu pracownika do pracy (dotyczy umów na zastępstwo),
– w momencie wygaśnięcia terminu, na który zawarto umowę.
Prawo dopuszcza również i inne okoliczności, w których stosunek o pracę zostaje rozwiązany – tak się dzieje np. wskutek śmierci pracownika bądź pracodawcy.